Кіраўніцтва краіны абачліва спрагназавала страту верагоднасці Расіі як пастаўца сыравіны. За апошні год дыверсіфікацыя ператварылася ў дэрусіфікацыю нафтавай ды газавай галіны.
25 лютага PKN Orlen паведаміла, што Расія прыпыніла пастаўкі нафты ў Польшчу па нафтаправодзе «Дружба» — найбуйнейшай у свеце трубаправоднай сістэме, якая злучае Сібір з Цэнтральнай Еўропай. Афіцыйная прычына — неаплата сыравіны.
З Расіі прыйшло толькі 10% сыравіны, і мы заменім яе нафтай з іншых напрамкаў, - растлумачыў прэзідэнт PKN Orlen Даніэль Абайцек. Кампанія нагадала, што адмовілася ад імпарту сырой нафты і паліва марскім шляхам з Расіі на самым пачатку вайны ва Украіне, гэта значыць да ўвядзення эмбарга Еўрасаюза на гэты від паставак.
Дыверсіфікацыя вядзецца з 2016 года ў Польшчы. Сёлета яна перайшла ў дэрусіфікацыю. Orlen заявіў, што сумнеўна разлічваць толькі на расійскую сыравіну, зазначыў Караль Быздра з парталу Energetyka24.com на Польскім радыё.
- Польшча свабодная ад расійскай сыравіны, якая пару год таму складала 50% польскага энергетычнага сектара. Гэта тычыцца газу, нафты і вугалю. Мы былі вялікім складам энергасыравіны, на тым абапіралася польская энергетыка. Сёння мы вызваліліся ад расійскай сыравіны, нам давялося пайсці на хуткі крокі, але палітыка дыверсіфікацыі, у значэнні дэрусіфікацыі энергетычнага сектара ўдалася.
Госць Польскага радыё 24 падкрэсліў, што цяпер Польшча свабодная для расійскай нафты.
- Яе замянілі сыравінай, якая паступае з усяго свету: з Паўночнага мора, Заходняй Афрыкі, Міжземнага мора, Персідскага і Мексіканскага заліваў. Ключавым з'яўляецца кантракт з найбуйнейшым у свеце вытворцам нафты Saudi Aramco. Кантракт здольны задаволіць 40 працэнтаў попыту ўсіх НПЗ Orlen Group у Польшчы, Чэхіі і Літве. Прабел, які застаўся ад расійскай нафты, запоўніўся вельмі хутка. Мы пачалі з газу, Расія спыніла пастаўкі ў мінулым годзе, але Польшча сама хацела адмовіцца ад паставак з Масквы. Казалася пра тое, што Польшча не будзе працягваць кантракт з Газпромам. Мы зрабілі гэта свядома, бо гісторыя паказала, што немагчыма абапірацца на Расію, як на стабільнага партнёра. Замест Расіі, цяпер пабудаваны Балтыйскі газаправод, пашыраны тэрмінал звадкаванага газу ў Свінавусці, запушчаныя тэрміналы паноўнай газіфікацыі ў Гданскім порце, плюс уласная здабыча. Мы маем шмат магчымасцяў.
У 2015 годзе польскія НПЗ былі запоўненыя на 100%, сёння менш на 10%, адзначыў эксперт.
- Тыя, хто сёння абвінавачваюць Orlen у імпарце расійскай нафты да лютага гэтага года, куплялі яе толькі ў Расіі. Толькі пасля 2016 года гэта пачало паступова і паслядоўна мяняцца. Дыверсіфікацыя ператварылася ў дэрусіфікацыю нафты. Orlen выказаў здагадку, што спадзявацца толькі на расійскую сыравіну сумнеўна. Гісторыя паказвае, што многія краіны ў выніку прайгралі. З іншага боку, Расія страціла статус надзейнага гандлёвага партнёра на міжнароднай арэне.
На працягу 2022 года група Orlen атрымала прыбытак ад продажу больш за 278 мільярдаў злотых, а чысты прыбытак склаў амаль 35,5 мільярда злотых. Годам раней гаворка ішла пра 11,2 мільярда злотых.
Юры Ліхтаровіч